วัดหน้าพระธาตุ เป็นวัดราษฎร์สังกัดคณะสงฆ์ฝ่ายมหานิกาย ตั้งอยู่ในตำบลนครไทย อำเภอนครไทย จังหวัดพิษณุโลก มีพื้นที่ประมาณ 26 ไร่วัดหน้าพระธาตุ หรือ วัดเหนือ อยู่ทางทิศเหนือของชุมชนนครไทย เดิมเป็นวัดเก่าสมัยสุโขทัยที่ร้างมานาน ภายในวัดมีโบราณสถานที่สำคัญเช่นซากเจดีย์แบบสุโขทัย เป็นเจดีย์ดอกบัวตูม ปัจจุบันได้มีการสร้างเจดีย์แบบพื้นบ้านครอบทับซากเจดีย์ดังกล่าว ใกล้ ๆ กันพบวิหารหลวงพ่อเพชร ซึ่งเป็นใบเสมาหินทรายแกะสลักสองด้าน ด้านหนึ่งแกะสักเป็นรูปพระสถูปศิลปะแบบทวาราวดีตอนปลาย อีกด้านหนึ่งแกะสลักเป็นพระพุทธรูปขัดสมาธิเพชร อิทธิพลศิลปะล้านนาผสมกับศิลปะสุโขทัย สันนิษฐานว่าน่าจะแกะสลักขึ้นภายหลังด้านแรก และคงมีอายุไม่ต่ำกว่าพุทธศตวรรษที่ 19 พระพุทธรูปองค์นี้ชาวนครไทยเรียกว่า หลวงพ่อเพชร[1] โดยวิหารหลวงพ่อเพชรเป็นอาคารไม้ยกใต้ถุนสูง สร้างบนซากอิฐซึ่งเป็นฐานอุโบสถสมัยสุโขทัยแต่เดิมชาวบ้านเล่าว่ามีพระธาตุตั้งอยู่หน้าวัด ต่อมาปรักหักพังจึงสร้างเจดีย์ทรงพุ่มข้าวบิณฑ์ ศิลปะสุโขทัยองค์หนึ่ง ปัจจุบันได้พังทลายลงและภายในเจดีย์บรรจุพระเครื่องทำด้วยเงินและทองคำหลายองค์ ซึ่งบรรจุรวมอยู่กับเครื่องใช้ที่ทำด้วยเงินและทองเหลืองฝีมือของช่างสมัยโบราณที่แต่ปัจจุบันของส่วนใหญ่ได้สูญหายไปยังคงเหลือเพียงเล็กน้อยซึ่งทางวัดได้เก็บรักษาไว้[2]จากข้อมูลของสำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติระบุว่า วัดหน้าพระธาตุตั้งวัดเมื่อ พ.ศ. 1825 ได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมาเมื่อวันที่ 27 สิงหาคม พ.ศ. 2527[3]